Pakiet SLIM VAT 3 – od kiedy? Co się zmienia?

Znasz już zasady SLIM VAT 1 i SLIM VAT 2? Od stycznia 2023 r. przygotuj się na SLIM VAT 3. Sprawdź, jakie zmiany wejdą w życie.

Pakiet SLIM VAT 3 – od kiedy? Co się zmienia?

Nikogo już nie dziwi, że Ministerstwo Finansów co jakiś czas wprowadza zmiany w przepisach. Niektóre z rozwiązań okazują się nietrafione. Inne nakładają na przedsiębiorców zbyt duże obciążenia. W odpowiedzi na zaistniałe problemy pojawiają się kolejne rozporządzenia i nowelizacje przepisów. Otrzymują one nazwy, które mają wskazywać na kompleksowość nowych rozwiązań. Do tego typu zmian można zaliczyć pakiet SLIM VAT 3.

Co to jest SLIM VAT 3?

SLIM VAT 3 to pakiet przepisów, które mają uprościć rozliczenie VAT.

Nazwa SLIM VAT to skrót pochodzący od określenia Simple Local And Modern VAT. Do tej pory w obrocie prawnym pojawiły się zmiany znane jako SLIM VAT 1 i SLIM VAT 2, więc jest to już trzecia odsłona ułatwień dla podatników.

Zmiany zawarte w pakiecie przepisów są również realizacją wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który nakazał Polsce wprowadzenie zmian w sposobie ustalania sankcji VAT. Chodzi to, żeby nie były stosowane automatycznie, lecz uwzględniały wszystkie okoliczności danej sprawy.

Od kiedy SLIM VAT 3?

Proponowany termin, od którego będą obowiązywać nowe przepisy został wyznaczony na 1 stycznia 2023 r., z nielicznymi wyjątkami wymienionymi w projekcie ustawy. Część zmian wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia ustawy, a część będzie obowiązywać dopiero od 1 kwietnia 2023 r.

Jakie zmiany wprowadzi SLIM VAT 3?

Najwięcej zmian związanych jest z VAT, bo celem tego pakietu jest uproszczenie rozliczeń podatkowych w zakresie podatku od towarów i usług.

Dobra wiadomość jest taka, że nowelizacja nie nakłada na podatników dodatkowych obowiązków. Wszystkie zmiany są na korzyść dla przedsiębiorców” – wyjaśnia Kinga Świetlicka, Kierownik Projektu Księgowość enova365.

Nowa definicja małego podatnika VAT

Obecnie status małego podatnika mają przedsiębiorcy, którzy uzyskują nie więcej niż 1,2 mln euro przychodu rocznie. Nowelizacja przepisów ustala ten limit na poziomie 2 mln euro. Dzięki temu więcej firm będzie mogło skorzystać z kwartalnego rozliczania VAT oraz stosować metodę kasową w rozliczeniach.

Zmiany w przepisach o split payment

Pakiet SLIM VAT 3 zmienia ustawę Prawo Bankowe w zakresie specjalnego rachunku VAT. Do tej pory środki z rachunku VAT mogły zostać przeznaczone na opłacenie, między innymi:

  • podatku dochodowego,
  • podatku VAT,
  • składek ZUS,
  • cła i akcyzy,
  • pewnych innych zobowiązań publicznoprawnych.

Przedsiębiorcy zyskają możliwość zapłaty z tego rachunku kolejnych podatków i opłat. Należą do nich:

  • opłata od środków spożywczych, tzw. podatek cukrowy,
  • podatek od sprzedaży detalicznej,
  • podatek tonażowy,
  • podatek od wydobycia niektórych kopalin,
  • opłata od tzw. „małpek”,
  • zryczałtowany podatek od wartości sprzedanej produkcji, tzw. podatek od produkcji okrętowej.

Dodatkowo wprowadzono regulacje w zakresie przekazania środków między rachunkami VAT w ramach grupy VAT, m.in. dodano nowy tytuł przelewu do obciążenia rachunku VAT oraz określono, jak dokonywać przelewów między członkami grupy.

Niższe sankcje w VAT

Nowelizacja przepisów o VAT zmienia zasady dotyczące stosowania sankcji przy nieprawidłowościach związanych z rozliczaniem podatku VAT.

Indywidualny wymiar sankcji

Według obecnego porządku prawnego sankcje vatowskie są sztywno określone na poziomie 15, 20 oraz 30%. Według zmian w ustawie mają być wprowadzone elastyczne przedziały w wysokości do 15, 20 lub 30%. Taka zmiana jest realizacją  wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

„Organ podatkowy będzie mógł indywidualnie dostosować wymiar sankcji do danej sprawy uwzględniając konkretne zaistniałe w niej okoliczności” – wyjaśnia Kinga Świetlicka.

Możliwość odstąpienia od zastosowania sankcji

Nowością jest możliwość całkowitego odstąpienia od zastosowania sankcji VAT w stosunku do podatników, którzy nie działali celowo, a ich uchybienia nie były związane z oszustwami. Będzie to możliwe wtedy, gdy z zaistniałych szczególnych okoliczności wynika, że dany przedsiębiorca działał z należytą starannością, a stwierdzona nieprawidłowość nie prowadziła do uszczuplenia należności podatkowych.

Korekty faktur wystawionych w walutach obcych

Do tej pory sprawa korygowania faktur, które zostały wystawione w walutach obcych nie była jednoznacznie uregulowana w przepisach. Wątpliwości dotyczyły kursu, po jakim powinna być przeliczona taka korekta. Nowe przepisy doprecyzowują związane z tym kwestie.

Generalną zasadą w przeliczaniu kursu waluty obcej zarówno w wystawianych fakturach korygujących in plus, jak również in minus jest stosowanie kursu przyjętego do rozliczenia pierwotnego.

Wyjątek stanowią zbiorcze faktury korygujące, dla których należy dokonać przeliczenia na złote według kursu NBP, poprzedzającego dzień wystawienia faktury korygującej.

Analogiczną zasadę stosuje się w przypadku stosowania kursu dla przyznanego rabatu, w przypadku otrzymania przez podatnika zbiorczej faktury korygującej na dokonane przez podatnika wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów.

Nowe przesłanki uprawniające do odliczenia VAT przy WNT

Dotychczas, prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT) było uwarunkowane, między innymi, otrzymaniem faktury dokumentującej transakcję w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy. Przepis ten zostanie uchylony.

Po zmianach faktura nie będzie formalnym warunkiem odliczenia podatku. Prawo do odliczenia podatku z tytułu WNT będzie przysługiwało podatnikowi w okresie rozliczeniowym, w którym zadeklarował podatek należny z tytułu WNT.

Zmiany dotyczące wydawania wiążącej informacji stawkowej

W ramach pakietu SLIM VAT 3 zmienione zostaną zasady dotyczące wydawania wiążących informacji stawkowych (WIS).

1. Przede wszystkim, zniesiona zostanie opłata za wydanie WIS. Do tej pory wynosiła ona 40 zł.

2. Ujednolicony zostanie system podatkowy w zakresie wydawania wiążących informacji. Nie tylko wiążących informacji stawkowych, ale też wiążących informacji akcyzowych, taryfowych i o pochodzeniu towaru. Do tej pory były one wydawane przez różne organy podatkowe, a po zmianach uprawniony do wydawania takich informacji będzie jedynie dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

Nowe przepisy dotyczące faktur zaliczkowych

Aktualnie, przedsiębiorcy mają obowiązek dokumentować fakturami nie tylko sprzedaż towarów i usług, ale również otrzymane zaliczki. W tym wypadku podatnik musi wystawić fakturę zaliczkową.

W przypadku gdy zarówno otrzymanie zaliczki, jak i dostawa towaru lub wykonanie usługi odbywało się w tym samym miesiącu nie było wiadomo czy dopuszczalne jest wystawienie wyłącznie faktury końcowej, czy trzeba wystawić fakturę zaliczkową i fakturę końcową.

Przepisy zawarte w pakiecie SLIM VAT-3 rozwiązują ten problem.

„W przypadku gdy przedsiębiorca otrzyma w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy, zarówno zaliczkę, jak i resztę należności za sprzedane towary lub usługi, to ma prawo do wystawienia jednej faktury końcowej” – podsumowuje Kinga Świetlicka.

SLIM VAT-3 a odliczenie VAT przy sprzedaży mieszanej

Podmioty, które dokonują sprzedaży towarów i usług zarówno opodatkowanych VAT, jak i tych, które są zwolnione z VAT, a jednocześnie nie mogą jednoznacznie określić z jaką sprzedażą są związane poniesione koszty, w celu odliczenia podatku VAT muszą stosować proporcję.

Podwyższenie kwoty, która nie podlega odliczeniu

Do tej pory jeżeli wyliczona proporcja przekraczała 98% i jednocześnie kwota podatku, która nie podlegała odliczeniu była mniejsza niż 500 zł to podatnik mógł przyjąć, że proporcja wynosi 100%.

Nowe przepisy podwyższają kwotę wskazaną w art. 91 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT do wysokości 10 000 zł.

Dzięki temu rozszerzy się krąg podatników, którzy będą mogli skorzystać z tego przepisu, co ułatwi im rozliczenie VAT.

Możliwość rezygnacji z rocznej korekty odliczenia

Drugą korzyścią dla przedsiębiorców korzystających z proporcji przy sprzedaży mieszanej jest możliwość zrezygnowania z rocznej korekty odliczenia VAT. Obecnie podatnicy są zobowiązani do dokonania korekty, gdy proporcja ostateczna jest mniejsza niż proporcja wstępna. 

Po zmianach, które wprowadza pakiet SLIM VAT 3 tacy podatnicy mogą zrezygnować z dokonywania korekt podatku, o ile wyliczona różnica pomiędzy proporcją wstępną a ostateczną nie przekroczy 2 punktów procentowych. Dodatkowym warunkiem jest by podatek naliczony niepodlegający odliczeniu, który wynika z różnicy między proporcjami oraz tzw. korekty wieloletniej nie przekraczał 10 000 zł.

Jakie zmiany zaplanowało Ministerstwo Finansów na najbliższy rok?

Sytuacja w gospodarce zmienia się dynamicznie. Ministerstwo Finansów ma swoje założenia dotyczące nowych przepisów, ale jeśli wystąpią kolejne nieprzewidziane zdarzenia, to trzeba liczyć się z korektą planów. Przyszły rok przyniesie nie tylko ułatwienia dotyczące podatku od towarów i usług, znane jako SLIM VAT 3.

Na tę chwilę, oprócz uproszczeń w podatku VAT, najważniejsze z punktu widzenia przedsiębiorców nowelizacje przepisów, które będą miały miejsce w najbliższym roku to zmiany w obszarze CIT/ PIT oraz grup VAT. Będziemy o nich informować w kolejnych tekstach na blogu.

Zmiana przepisów o VAT czyli pakiet SLIM VAT 3 – podsumowanie

Podstawowe zmiany wskutek SLIM VAT 3:

  • zwiększenie limitu sprzedaży dla małych podatników VAT,
  • obniżenie sankcji VAT,
  • możliwość odstąpienia od wymierzenia sankcji VAT przez organ podatkowy,
  • przepisy określające kurs przeliczeniowy przy fakturach korygujących wystawionych w walucie obcej,
  • ułatwienia dla podatników zobowiązanych do stosowania proporcji do odliczania VAT,
  • możliwość opłacania z rachunku VAT większej liczby należności publicznoprawnych,
  • ujednolicenie systemu wydawania wiążących informacji akcyzowych, stawkowych, taryfowych i o pochodzeniu towaru,
  • likwidacja opłaty za wydanie wiążącej informacji stawkowej.

Chcesz mieć pewność, że działasz zgodnie z przepisami?

Korzystaj z aktualnej wersji enova365 – oprogramowania, które zmienia się wraz z regulacjami i potrzebami biznesowymi.

Testuj bezpłatnie

ikona demo systemu ERP enova365
Wersja demo systemu enova365

Przetestuj produkt enova365 i poznaj jego możliwości

prezentacja
Umów bezpłatną prezentację

Spotkaj się z Autoryzowanym Partnerem enova365