Cyfryzacja biznesu to z jednej strony szansa na poprawę efektywności, a z drugiej konieczność liczenia się z cyberprzestępstwami. Z badań wynika, że naruszenia cybernetyczne czy wycieki danych były w ostatnich latach głównym źródłem zakłóceń spowodowanych przez człowieka, których skutkiem były nieoczekiwane i znaczne obciążenia finansowe. Jak zadbać o cyberbezpieczeństwo w firmie?
Spis treści:
- Cyberbezpieczeństwo w firmie – dlaczego jest ważne?
- Najczęstsze zagrożenia cybernetyczne dla przedsiębiorstw
- Kluczowe obszary cyberbezpieczeństwa w firmie
- Jak chronić firmę przed cyberzagrożeniami?
- Rola technologii w zapewnianiu bezpieczeństwa
- Zgodność z przepisami i standardami bezpieczeństwa
- Reagowanie na incydenty cybernetyczne
- Rola systemów ERP w zapewnianiu cyberbezpieczeństwa
Najważniejsze informacje:
- Cyberprzestępczość stanowi jedno z największych zagrożeń dla firm, powodując straty finansowe, naruszenia danych oraz spadek zaufania klientów.
- Najczęstsze zagrożenia to phishing, ataki ransomware, złośliwe oprogramowanie oraz socjotechnika, które mogą paraliżować działalność przedsiębiorstw.
- Skuteczna ochrona wymaga wdrożenia polityk bezpieczeństwa, regularnych aktualizacji systemów oraz edukacji pracowników w zakresie rozpoznawania cyberzagrożeń.
Cyberbezpieczeństwo w firmie – dlaczego jest ważne
Z badania przeprowadzonego w Stanach Zjednoczonych przez Chubb wynika, że zagrożenia cybernetyczne stały się najważniejszym czynnikiem, zagrażającym rozwojowi firm. Aż 40% respondentów wskazało, że incydenty cybernetyczne były w poprzednich latach głównym źródłem zakłóceń, wywołanych przez człowieka, które skutkowały nieoczekiwanymi i istotnymi obciążeniami finansowymi. Konsekwencje naruszenia bezpieczeństwa danych mogą obejmować m.in.:
- koszty naprawy i reakcji – są one związane z zatrudnieniem ekspertów IT, którzy zajmą się analizą ataku, naprawą systemów, przywróceniem danych i zabezpieczeniem infrastruktury,
- koszty prawne – w przypadku naruszenia bezpieczeństwa danych osobowych firmy mogą zostać ukarane grzywnami przez organy nadzoru, takie jak UODO (w Polsce) czy inne instytucje zajmujące się ochroną prywatności,
- utratę zaufania klientów i reputacji – klienci, którzy dowiadują się o wycieku ich danych, mogą zrezygnować z usług danej firmy, a to z kolei może prowadzić do spadku przychodów i problemów wizerunkowcyh,
- zatrzymanie działalności – w przypadku poważnych ataków cybernetycznych działalność i produktywność firmy mogą zostać wstrzymana na długi czas.
Najczęstsze zagrożenia cybernetyczne dla przedsiębiorstw
W obliczu rosnącej liczby zagrożeń przedsiębiorstwa muszą stawić czoła złożonym technikom wykorzystywanym przez cyberprzestępców. Cyberbezpieczeństwo w sieci jest zagrożone przez poniższe niebezpieczeństwa.
Phishing
Phishing to jedno z najstarszych, ale wciąż najskuteczniejszych narzędzi w arsenale cyberprzestępców. Polega na podszywaniu się pod wiarygodne źródła (banki, urzędy czy partnerów) w celu wyłudzenia danych logowania, numerów kart kredytowych i innych poufnych informacji. W kontekście firm phishing może przybrać różne formy: od fałszywych e-maili po linki do paneli logowania na stronach imitujących prawdziwe portale.
Socjotechnika
Socjotechnika jest szerszym pojęciem wykraczający nawet poza cyberbezpieczeństwo w firmie. Obejmuje manipulację psychologiczną, mającą na celu skłonienie pracowników do popełnienia błędu (np. kliknięcia w złośliwy link). Może dotyczyć zarówno komunikacji cyfrowej, jak i kontaktu bezpośredniego, np. rozmowy telefonicznej. Oszuści mogą podszywać się pod kolegów z pracy, prosząc o dostęp do systemów lub haseł.
Złośliwe oprogramowanie
Złośliwe oprogramowanie (malware) jest terminem obejmującym wszystkie rodzaje oprogramowania zaprojektowanego w celu szkodzenia systemom komputerowym. Mogą to być wirusy, konie trojańskie czy keyloggery. Celem malware są uzyskanie nieautoryzowanego dostępu do systemów, kradzież lub zniszczenie danych.
Ataki ransomware
Jednym z najgroźniejszych rodzajów złośliwego oprogramowania jest ransomware. Atak ransomware polega na zainfekowaniu systemu firmy w taki sposób, że kluczowe dane są szyfrowane, a dostęp do nich zostaje zablokowany. W przypadku firm, które nie mają odpowiednich procedur zabezpieczających, taki atak może prowadzić do całkowitego paraliżu działalności.
Kluczowe obszary cyberbezpieczeństwa w firmie
Coraz większa zależność od technologii sprawia, że fundamentem funkcjonowania współczesnych firm musi być cyberbezpieczeństwo. Przykłady działań, które opisujemy poniżej, mogą pomóc w niwelowaniu potencjalnych zagrożeń.
Zabezpieczenie firmowej sieci i urządzeń
Firewall jest pierwszą linią obrony przed nieautoryzowanym dostępem do sieci firmy. Przydatne są także systemy wykrywania i zapobiegania włamaniom (IDS/IPS) pozwalające na monitorowanie sieci pod kątem niepożądanych aktywności i reagowanie w czasie rzeczywistym na podejrzane działania.
Urządzenia końcowe (komputery, telefony czy tablety) są potencjalnymi wektorami ataków. Zainstalowanie oprogramowania antywirusowego i antymalware jest podstawowym krokiem, by zapewnić cyberbezpieczeństwo w firmie.
Ochrona danych klientów i kontrahentów
Każdy pracownik firmy powinien mieć dostęp jedynie do tych danych, które są mu niezbędne do wykonywania jego obowiązków. Wprowadzenie polityki zarządzania dostępem (Identity and Access Management – IAM) pozwala na kontrolowanie dostępu do danych i monitorowanie wszystkich działań związanych wrażliwymi informacjami.
Regularne audyty bezpieczeństwa pozwalają na identyfikację ewentualnych słabości w ochronie danych. Mogą one obejmować zarówno testy penetracyjne, jak i przegląd procesów zarządzania danymi. Pozwalają na wykrycie problemów, zanim dojdzie do wycieku danych.
Bezpieczeństwo komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej
E-mail pozostaje jednym z najpopularniejszych narzędzi komunikacji, ale jest też jednym z głównych wektorów ataków. Dlatego firmy powinny zainstalować systemy ochrony przed spamem, phishingiem i złośliwym oprogramowaniem. Mogą to być funkcje filtrowania e-maili i zastosowanie technologii DMARC, SPF oraz DKIM. Zapobiegają one podszywaniu się pod zaufane adresy mailowe, wzmacniając cyberbezpieczeństwo.
Firma powinna także skorzystać z możliwości szyfrowania poufnych wiadomości. Jednym z najpopularniejszych rozwiązań jest szyfrowanie wiadomości przy użyciu PGP (Pretty Good Privacy) lub S/MIME (Secure/Multipurpose Internet Mail Extensions). Dodatkowo komunikatory firmowe i aplikacje do współpracy również powinny wspierać szyfrowanie end-to-end.
Jak chronić firmę przed cyberzagrożeniami?
Cyberprzestępczość staje się coraz bardziej wyrafinowana, a ataki mogą prowadzić do poważnych strat finansowych i wizerunkowych. Dlatego ważne jest, aby przedsiębiorstwa wprowadziły skuteczne mechanizmy ochrony. W tej części artykułu omówimy trzy kroki, które pomagają zadbać o cyberbezpieczeństwo.
Krok 1: tworzenie i wdrażanie polityk bezpieczeństwa
Pierwszym krokiem w ochronie firmy przed cyberzagrożeniami jest opracowanie i wdrożenie polityki bezpieczeństwa. Polityka ta określa zasady, procedury oraz standardy dotyczące ochrony danych, sieci, urządzeń oraz dostępu do zasobów organizacji.
Krok 2: regularne aktualizacje systemów i oprogramowania
Jednym z najprostszych, ale zarazem najskuteczniejszych sposobów ochrony przed cyberzagrożeniami jest regularne aktualizowanie systemów operacyjnych, oprogramowania oraz aplikacji. Wiele ataków korzysta na braku aktualizacji systemów, które mogą zawierać niezałatane błędy.
Krok 3: edukacja pracowników w zakresie cyberbezpieczeństwa
Cyberbezpieczeństwo w firmie będzie znacznie łatwiejsze do zachowania, jeśli pracownicy będą odpowiedni przeszkoleni. Nawet najbardziej zaawansowane systemy zabezpieczeń nie będą skuteczne, jeśli pracownicy nie będą świadomi zagrożeń i nie będą umieli ich rozpoznać.
Rola technologii w zapewnieniu bezpieczeństwa
Jednym z podstawowych narzędzi w zapewnianiu bezpieczeństwa jest szyfrowanie danych. Polega ono na konwersji informacji w taki sposób, aby mogły być one odczytane jedynie przez uprawnione osoby lub systemy.
Ważnym elementem systemu ochrony są technologie zapobiegania włamaniom, takie jak systemy IDS (Intrusion Detection Systems) i IPS (Intrusion Prevention Systems). Systemy IDS monitorują ruch sieciowy w poszukiwaniu podejrzanych działań, które mogą wskazywać na próbę włamania. Z kolei systemy IPS wykrywają potencjalne zagrożenia, a także podejmują działania zapobiegawcze.
Cyberbezpieczeństwo w chmurze to kolejne ważne zagadnienie w kontekście ochrony danych. Chociaż dostawcy usług chmurowych oferują szereg rozwiązań w zakresie szyfrowania i ochrony danych, użytkownicy muszą także dbać o własne zabezpieczenia, takie jak stosowanie silnych haseł, dwuetapowej weryfikacji i regularnego monitorowania dostępu do danych.
Czytaj także: Rozwiązania chmurowe a systemy ERP – fakty i mity
Zgodność z przepisami i standardami bezpieczeństwa
W kontekście ochrony danych najważniejszymi regulacjami są przepisy, takie jak ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych (RODO) w Europie czy regulacje dotyczące ochrony prywatności i danych osobowych w innych częściach świata.
Czytaj także: Dyrektywa NIS2 – co to jest i czy dotyczy Twojej firmy?
Potwierdzeniem zaangażowania firm w spełnienie tych wymagań są konkretne certyfikaty bezpieczeństwa, takie jak ISO/IEC 27001. Dotyczą one systemów zarządzania bezpieczeństwem informacji, stanowią uznawane na całym świecie świadectwo, że firma przestrzega najlepszych praktyk w zakresie ochrony danych.
Podobnie niezbędne są standardy typu PCI DSS (Payment Card Industry Data Security Standard) potwierdzające bezpieczeństwo transakcji. Certyfikaty te pokazują, że zastosowano odpowiednie procedury ochrony danych, wzmacniające cyberbezpieczeństwo. Firma może w ten sposób budować zaufanie wśród klientów i partnerów biznesowych.
Reagowanie na incydenty cybernetyczne
Reagowanie na incydenty cybernetyczne jest kluczowym elementem strategii bezpieczeństwa każdej organizacji. Ważna jest identyfikacja incydentu, ocena jego skali i zrozumienie źródła ataku. Duże znaczenie ma także ścisła współpraca z zespołami IT, prawnymi i zewnętrznymi specjalistami ds. bezpieczeństwa.
Szybkie reagowanie na incydenty jest kluczowe dla minimalizowania skutków ataku. Działania muszą być podjęte natychmiast po wykryciu zagrożenia, aby ograniczyć potencjalne straty. Narzędzia skracające czas reakcji to np. systemy monitorowania bezpieczeństwa w czasie rzeczywistym (SIEM). Kolejnym krokiem jest izolowanie zainfekowanych systemów, blokowanie dostępu do danych lub sieci, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się ataku.
Minimalizowanie skutków ataku wiąże się także z szybkim przywracaniem systemów do stanu sprzed incydentu, by ponownie zadbać o cyberbezpieczeństwo. Planowanie odpowiednich kopii zapasowych, testowanie procedur przywracania danych i szybkie wdrożenie działań naprawczych są kluczowe dla szybkiej odbudowy infrastruktury IT.
Rola systemów ERP w zapewnianiu cyberbezpieczeństwa
Bezpieczeństwo danych przechowywanych w systemach ERP jest kluczowe, ponieważ często zawierają one wrażliwe informacje, które muszą być chronione przed nieautoryzowanym dostępem, manipulacjami czy utratą.
Jednym z najistotniejszych narzędzi w systemie enova365, które wspiera cyberbezpieczeństwo w sieci, jest uwierzytelnianie dwuskładnikowe (2FA – Two-Factor Authentication).
Funkcja ta dodaje dodatkową warstwę zabezpieczeń do procesu logowania. Użytkownik enova365, oprócz standardowego hasła, musi podać drugi składnik uwierzytelnienia, którym może być jednorazowy kod wysyłany na telefon komórkowy lub generowany przez aplikację autoryzacyjną.
Poznaj wszystkie możliwości enova365 i wypróbuj wersję demonstracyjną naszego systemu. Możesz także umówić się na prezentację, w czasie której chętnie odpowiemy na Twoje pytania.
Bibliografia:
Emerging risks that can impede sustainable company growth | Chubb
