Analiza ABC – na czym polega?

Analiza ABC – na czym polega?

Na czym polega metoda ABC? Klasyfikacja ABC to technika zarządzania zapasami w magazynie. Opiera się na podziale zasobów na 3 grupy: A – zapasy cenne, B – zapasy średniej wartości i C – zapasy masowe. Zobacz, na czym polega metoda ABC, logistyka i zarządzanie dobrami w magazynie. Jak pomóc Ci może w tym system ERP?

Spis treści:

Metoda ABC – co to jest i do czego służy?

Analiza ABC to metoda klasyfikacji zasobów, która ocenia ich wartość na podstawie ich udziału w całkowitym rocznym zużyciu. Metoda ABC umożliwia identyfikację dóbr, które wymagają specjalnych środków z uwagi na ich wysokie koszty utrzymania, szczególnie w kontekście kosztów zamrożenia środków obrotowych. 

Technika ABC będzie skuteczna tylko wtedy, kiedy na bieżąco będzie się wykonywać analizę zasobów i ich podział, zgodnie z aktualną wartością i stanami magazynowymi. Co więcej, w zarządzaniu zapasami kluczowe jest grupowanie dóbr zarówno według ich wartości, jak i wielkości obrotów. Istnieją dwie metody umożliwiające to: metoda ABC (zwykle dotyczy wartości zasobów) i metoda XYZ (najczęściej określa częstotliwość wydań).

Metoda ABC stosowana w logistyce nie powinna być mylona z rachunkiem kosztów działań (Activity-Based Costing), który także czasem określany jest analizą ABC. 

Na czym polega analiza ABC?

Zasady zarządzania dobrami mogą się różnić w zależności od grupy, do której zostały zaklasyfikowane środki. To, do jakiej grupy trafią dane zasoby, zależy przede wszystkim od ich wartości, sposobu i kosztu przechowywania oraz sposobu i czasu dostawy. Przyjmowane kryteria klasyfikacji nie są zawsze jednakowe. Powinny mieć jednak, jak największe znaczenie dla danego przedsiębiorstwa. 

Z metodologicznego punktu widzenia, w ramach analizy ABC stosuje się procedurę wyznaczania krzywej Lorenza. Analiza ABC opiera się często na zasadzie Pareto, zgodnie z którą 20% dóbr generuje 80% przepływów towarów (zasada 80/20). Zasadę Pareto najprościej wyjaśnić na przykładzie, że 20% ludzi na świecie posiada 80% pieniędzy na świecie. 

Dzięki odpowiedniemu podziałowi na klasy ABC, metoda ta pozwala na wykorzystanie czasu zaoszczędzonego na zajmowaniu się środkami podstawowymi (z klasy C), na zarządzanie dobrami najcenniejszymi (z klasy A).

Klasyfikacja ABC – grupy

Najważniejsze w poprawnym przeprowadzeniu podziału na klasy ABC jest uszeregowanie dostawców według malejących kosztów. Kolejnym krokiem będzie obliczenie procentowego udziału kosztów zakupu poszczególnych dóbr w całościowych kosztach zakupów. Po tej analizie można dokonać podziału asortymentu na klasy ABC na podstawie jego kosztu oraz skali rocznego zużycia. 

Bardzo ważne jest podkreślenie, że klasyfikację ABC wykonać można na podstawie różnych kryteriów. Jak wygląda podział na grupy ABC? Analiza podziału zasobów dzieli na 3 kategorie:  

Klasa A

W tej grupie znajdują się przede wszystkim najbardziej wartościowe dobra z punktu widzenia strategicznego prowadzenia przedsiębiorstwa. Dobra zajmują zwykle 5% do 20% całego stanu magazynowego, ale mogą stanowić nawet do 80% całej jego wartości. Z tego względu przykłada się do nich szczególną wagę w prowadzonych analizach rynkowych, sposobie przechowywania, kontrolowania poziomu ich zapasów i stanów minimalnych oraz realizacji zamówień ich obejmujących. 

Klasa B

W środkowej grupie znajdują się zwykle zasoby, które stanowią od 15% do 20% całego asortymentu magazynu. Taką też przypisuje się im wartość w stosunku do wartości całego magazynu. Uznać można, że do kategorii tej wpadają produkty, których nie można zaklasyfikować ani do grupy A, ani do grupy C.

Klasa C

W tej kategorii umieszczane są zasoby określane jako masowe, których w magazynie jest najwięcej, jednak mają najniższą wartość. Zwykle zajmują ponad 50% całego asortymentu.  

ABC – analiza i jej wykorzystanie w praktyce

Metoda ABC ma szerokie zastosowanie w procesie magazynowania. Pomaga poprawić efektywność pracy na wielu płaszczyznach. Oto dlaczego warto ją stosować.

Optymalizacja czasu zamówień do magazynu

W czym może pomóc analiza ABC? Logistyka wykorzystuje ją m.in. do ustalenia optymalnego czasu dokonywania zamówień, aby uzupełnić stany magazynowe. Z reguły, ze względu na dużą wartość zasobów zakwalifikowanych jako dobra A, zamawia się je zgodnie z zasadą just in time, aby zmniejszyć koszty ich przechowywania oraz nie zamrażać kapitału.  Tym samym, ponieważ grupa dóbr z grupy C ma najniższą wartość, można pozwolić sobie na bardziej liberalną politykę tworzenia zapasów i zamówień. 

Kontrola i raportowanie w metodzie ABC

Zgodnie z zasadą Pareto, ścisłe kontrolowanie 20% zasobów znajdujących się w pierwszej grupie, to tak naprawdę kontrolowanie 80% wartości biznesu. Dlatego uznaje się, że produkty z kategorii A wymagają ścisłej kontroli i szczegółowego raportowania – poddaje się je inwentaryzacji zdecydowanie częściej niż pozostałych grup. 

W prowadzeniu tego typu procesów pomóc Ci może dostosowany do Twojego biznesu system ERP. W tym wypadku sprawdzą się najlepiej moduły Handel i magazyn w enova365. Aby przekonać się, jakie zastosowanie może mieć ten system w Twojej firmie, zamów bezpłatne demo lub umów się na bezpłatną konsultację. W tworzeniu dedykowanych raportów pomóc ci może także moduł  Business Intelligence

Optymalizacja kosztów

Dzięki właściwemu przyporządkowaniu zasobów, w łatwy sposób możesz przeprowadzić optymalizację kosztów. W przypadku towarów o najmniejszej wartości, które występują w dużej ilości, możesz poszukać oszczędności i zastanowić się nad optymalizacją kosztów stałych. 

Efektywne umieszczenie produktów w magazynie

Nie zawsze produkty będą rozdzielane na grupy na podstawie ich monetarnej wartości. Często o sposobie podziału decydują takie czynniki jak np. wielkość wydań. Dzięki temu możesz z łatwością uporządkować towar w strefie magazynowej. Do określenia częstotliwości wydań często stosuje się dodatkową analizę XYZ.

Strategiczne rozmieszczenie produktów ze strefy A, czyli tych najczęściej wydawanych, pomoże magazynierom skrócić drogę przemieszczania się i szybciej kompletować zamówienia. Towary z grupy A powinny znajdować się najbliżej strefy wydawania. 

Metoda ABC – przykład zastosowania w magazynie

Jak wykorzystuje się w praktyce metodę ABC? Przykład ten powinien rzucić trochę więcej światła na to zagadnienie. 

W magazynie firmy znajdują się tysiące różnych części, które trzeba składować i nimi zarządzać. Aby zoptymalizować pracę i minimalizować koszty związane z przechowywaniem części, firma postanowiła przeprowadzić analizę ABC. Analiza ta polegała na przypisaniu każdej części do jednej z trzech kategorii: A, B lub C, w zależności od jej wartości.

Przykład grup towarów, wyznaczonych na podstawie skumulowanego procenta wartości. Grupa A – towary, dla których skumulowany procent udziału jest mniejszy lub równy 0,70; Grupa B – towary, dla których skumulowany procent udziału jest większy niż 0,70 i mniejszy lub równy 0,95; Grupa C – towary, dla których skumulowany procent udziału jest większy niż 0,95.

Po przeprowadzeniu analizy firma zauważyła, że około 20% części stanowiły produkty z kategorii A, czyli te o najwyższej wartości. Te produkty muszą być przechowywane w magazynie w sposób bezpieczny i dostępny, ponieważ ich utrata lub uszkodzenie mogłoby spowodować poważne straty finansowe dla firmy. Dlatego firma postanowiła zainwestować w dodatkowe środki ochrony i lepsze warunki przechowywania dla tych produktów.

Kolejne 30% części należało do kategorii B, czyli produktów o wartości średniej. Te produkty wymagają nieco mniejszego nakładu środków i uwagi, ale nadal muszą być dobrze zorganizowane w magazynie, aby firma mogła efektywnie nimi zarządzać.

Pozostałe 50% części stanowiły produkty z kategorii C, czyli te o najniższej wartości. Te produkty nie są tak istotne dla firmy, a ich koszty magazynowania są stosunkowo niskie. Firma postanowiła przetrzymywać te produkty w magazynie przez krótszy czas i zrezygnować z przechowywania większych ilości, aby zredukować koszty ich magazynowania.

Dzięki przeprowadzonej analizie ABC firma z częściami samochodowymi mogła zwiększyć efektywność zarządzania magazynem i zminimalizować koszty. 

Analiza ABC – czy wykorzystasz ją w swojej firmie?

Metoda podziału dóbr w magazynie zgodnie z zasadą ABC oraz XYZ pomoże Ci usprawnić pracę. Skróci czas wydawania zamówień, a także pomoże w synchronizacji dostaw. Aby skutecznie zarządzać magazynem i jego zasobami warto dokładnie kontrolować to, co się w nim znajduje. W tym pomóc może Ci odpowiednio dobrany system ERP. Sprawdź, jak działa enova365. Zachęcamy do umówienia się na konsultację lub do skorzystania z testowego demo oprogramowania.

ikona demo systemu ERP enova365
Wersja demo systemu enova365

Przetestuj produkt enova365 i poznaj jego możliwości

prezentacja
Umów bezpłatną prezentację

Spotkaj się z Autoryzowanym Partnerem enova365