PIT kasowy to rozwiązanie, które ma na celu wsparcie małych przedsiębiorców. Sprawdź, kto będzie mógł skorzystać z tych preferencji podatkowych i od kiedy będą one obowiązywać. Dowiedz się też, jakie ograniczenia wynikają z nowych przepisów.
Spis treści:
- Co to jest PIT kasowy?
- Zasady i warunki korzystania z PIT kasowego
- PIT kasowy w praktyce
- Ministerstwo Finansów o PIT kasowym
- Korzyści i wyzwania związane z PIT kasowym
Najważniejsze informacje:
- Kasowy PIT to rozwiązanie podobne do kasowego VAT.
- Nie każdy przedsiębiorca będzie mógł skorzystać z PIT kasowego.
- Ta metoda rozliczania ma obowiązywać od 2025 roku.
- Metody kasowej PIT nie można zastosować przy sprzedaży środków trwałych.
- Kasowy PIT ma poprawić sytuację małych przedsiębiorców.
Co to jest PIT kasowy?
Metoda kasowa w podatku dochodowym to ułatwienie dla małych przedsiębiorców przygotowane przez Ministerstwo Finansów. Jest to rozwiązanie podobne do kasowego rozliczania VAT, które polega na obowiązku zapłaty tego podatku dopiero po tym, jak kontrahent ureguluje należność za fakturę.
Według stanu prawnego obowiązującego w 2024 roku przedsiębiorcy muszą wykazywać przychód, nawet jeśli nie otrzymali jeszcze zapłaty za wystawione faktury. Jest to metoda memoriałowa. Taki obowiązek wynika z art. 14 ust. 1 ustawy o PIT. Przepis ten wskazuje, że przychodem firmy są kwoty należne, wynikające m.in. z wystawionych faktur, nawet jeśli przedsiębiorca nie otrzymał płatności za takie faktury.
Ta norma prawna nakazuje pomniejszenie przychodów o wartość zwróconych towarów, a także udzielonych bonifikat oraz skont. Czynni podatnicy VAT jako przychód przyjmują wartości ze sprzedaży towarów i usług pomniejszone o należny podatek VAT.
Natomiast metoda kasowa polega na tym, że przychód jest rozpoznawany dopiero w momencie otrzymania zapłaty za sprzedane towary i usługi. Taki sposób postępowania wpływa korzystnie na płynność finansową w firmie stosującej taką metodę, ale wymaga większego nakładu pracy związanego z obsługą księgową i monitorowaniem wpływów na rachunek bankowy.
Zasady i warunki korzystania z PIT kasowego
Według założeń rządowego projektu nie każdy przedsiębiorca będzie mógł skorzystać z dobrodziejstw kasowego PIT. Zostały tu nałożone pewne ograniczenia. Preferencja w rozliczaniu kasowym PIT będzie dostępna dla osób rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej. Jednak już w kolejnym roku taki przedsiębiorca będzie musiał spełnić ograniczenie związane z wysokością przychodu.
Próg uprawniający do skorzystania z metody kasowej w podatku dochodowym został ustalony w równowartości kwoty 250 tysięcy euro wyrażonej w walucie polskiej. W związku z tym warto pamiętać, że status małego podatnika nie w każdym przypadku będzie uprawniał do zastosowania PIT kasowego. Jest tak dlatego, że zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt 20 ustawy o PIT mały podatnik to przedsiębiorca, którego wartość przychodu w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła równowartości 2 mln euro. Jak widać, jest to kwota ośmiokrotnie wyższa, niż ta przewidziana w przepisach o kasowym podatku dochodowym.
Co ważne, kasowy PIT dotyczy wyłącznie przedsiębiorców, którzy samodzielnie prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą. Takie rozwiązanie nie jest dostępne dla spółek cywilnych i jawnych nawet wtedy, gdy tworzą je osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą.
Przewidziana w przepisach procedura wyboru kasowej metody PIT wymaga poinformowania właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Termin, jaki został na to wyznaczony, upływa 20 lutego w przypadku podatników kontynuujących działalność. Podatnicy rozpoczynający działalność będą mogli wybrać PIT kasowy do 20. dnia miesiąca przypadającego po miesiącu, w którym rozpoczęli prowadzenie działalności.
Podatnik, który raz wybrał kasowy PIT będzie zobowiązany do stosowania tej metody również w kolejnych latach podatkowych, pod warunkiem że spełnia przesłanki uprawniające do skorzystania z tej preferencji. Rezygnacja z kasowego PIT musi zostać zgłoszona do naczelnika urzędu skarbowego. Termin, w jakim trzeba złożyć taką rezygnację został wyznaczony na 20 lutego roku podatkowego. Jednak warto pamiętać, że przekroczenie poziomu przychodów wynoszących 250 tys. euro w danym roku podatkowym spowoduje utratę prawa do stosowania kasowego PIT w roku kolejnym.
PIT kasowy w praktyce
Rozważając zależności, jakie niesie ze sobą metoda kasowa a podatek dochodowy, należy wziąć pod uwagę, że zasady wynikające z tej metody działają w dwie strony. Przedsiębiorca nie tylko rozpoznaje przychód dopiero w momencie zapłaty przez kupującego. Podobna zasada dotyczy kosztów uzyskania przychodów. Przy metodzie kasowej PIT fakturę zakupową można zaliczyć w koszty dopiero po uregulowaniu wynikającej z niej należności.
Metoda kasowa PIT nie będzie mogła być stosowana w odniesieniu do przychodów ze sprzedaży środków trwałych, a także wartości niematerialnych i prawnych ujętych w odpowiednich ewidencjach prowadzonych przez podatnika.
Innym wyłączeniem przewidzianym w przepisach jest brak możliwości zastosowania kasowego PIT w przypadku sprzedaży na rzecz podmiotów powiązanych. Co ważne, wielkość udziałów i praw związanych z podmiotem powiązanym, została ustalona na poziomie 5%. To znacznie mniej niż wielkości wymienione w definicji znaczącego wpływu zawartej w ustawie o PIT, które wynoszą 25%.
Kasowy PIT nie może też być zastosowany w sytuacji, gdy sprzedaż odbywa się na rzecz podmiotu, który ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd w kraju, który stosuje szkodliwą konkurencję podatkową.
Z obostrzeń wymienionych w ustawie warto wymienić również zasadę, według której przedsiębiorca musi rozpoznać przychód z tytułu wystawionych faktur najpóźniej po upływie dwóch lat od ich wystawienia, nawet wtedy, gdy kontrahent nie uregulował w tym czasie należności wynikających z tych faktur.
Ministerstwo Finansów o PIT kasowym
Ministerstwo Finansów przeanalizowało przychody osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, bo to do nich jest kierowany kasowy PIT. Na pierwszy rzut oka limit wskazany w projekcie ustawy może wydawać się zbyt niski. Jednak zgodnie z uzasadnieniem do tych przepisów aż 95,1% przedsiębiorców rozliczających się według skali podatkowej nie przekracza pułapu 250 tys. euro dochodu.
Podobnie jest w przypadku przedsiębiorców, którzy wybrali jako formę opodatkowania ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Według danych z Ministerstwa Finansów aż 97% takich osób będzie mogło wybrać PIT kasowy.
Nieco mniej uprawnionych będzie wśród przedsiębiorców wybierających podatek liniowy. Tutaj z tego rozwiązania może skorzystać 65% takich przedsiębiorców. Należy jednak pamiętać, że podatek liniowy wybierany jest najczęściej przez przedsiębiorców o dużych dochodach, bo jest to dla nich korzystne pod względem podatkowym. Nie dziwi więc w tym gronie mniejsza liczba uprawnionych do zastosowania kasowej metody rozliczania podatku dochodowego.
Innym aspektem kasowego PIT jest sposób prowadzenia księgowości. Status małego podatnika wiąże się z brakiem obowiązku prowadzenia pełnych ksiąg rachunkowych. Z tego względu osoby uprawnione do zastosowania metody kasowej w rozliczaniu podatku dochodowego w znakomitej większości przypadków będą korzystały z księgowości uproszczonej.
Co prawda wszyscy podatnicy PIT, którzy nie przekroczyli ustawowego progu 2 mln euro przychodu mogą dobrowolnie zacząć stosować pełne księgi rachunkowe. Jednak z tego względu, że jest to rozwiązanie droższe niż KPiR, nie jest w praktyce zbyt często stosowane. Warto pamiętać, że prowadzenie pełnych ksiąg rachunkowych, nawet wybranych dobrowolnie, powoduje utratę możliwości stosowania kasowego PIT.
Korzyści i wyzwania związane z PIT kasowym
Prowadzenie biznesu zawsze wiąże się z ryzykiem. Jednym z nieprzewidzianych zdarzeń może być brak terminowej płatności od kontrahenta. Według obecnego stanu prawnego przedsiębiorca, który wystawił fakturę, ma obowiązek odprowadzić podatek dochodowy, nawet jeśli nie otrzymał jeszcze płatności za taką fakturę.
W kontekście rozważań metoda kasowa a podatek dochodowy nowe przepisy całkowicie zmieniają zasady gry. I jest to zmiana korzystna z punktu widzenia małych przedsiębiorców. Nowe preferencje przewidziane dla takich podatników z pewnością wpłyną na poprawę ich płynności finansowej. Brak terminowej płatności nie będzie musiał od razu oznaczać problemów finansowych.
Jednocześnie kasowy PIT nie powinien być powodem, dla którego mali przedsiębiorcy będą chętniej stosować znacznie wydłużone terminy płatności. Kwestia należnego podatku dochodowego to tylko jeden z wielu aspektów związanych z kredytem kupieckim. Przedsiębiorca wykłada tu swoje środki finansowe w postaci sprzedanych towarów czy nakładów potrzebnych do świadczenia usług. Z tego względu zależy mu na jak najszybszym uzyskaniu płatności za towary i usługi. I to nie tylko ze względu na konieczność zapłaty podatków.
Należy też pamiętać o wyzwaniach, które wiążą się z przejściem na kasową metodę rozliczania podatku dochodowego. Jednym z nich może być nieregularność rozliczeń dyktowana rytmem wpłat od kontrahentów. Tutaj pewną trudność może sprawiać oszacowanie podatków należnych w kolejnych okresach rozliczeniowych. Może to nieco utrudnić planowanie pod kątem optymalizacji podatkowej wydatków stanowiących koszty uzyskania przychodu.
Innym wyzwaniem jest zwiększenie ilości pracy związanej z księgowością. Kasowy PIT wymaga stałego monitorowania terminów płatności. I to zarówno tych dotyczących przychodów, jak i firmowych kosztów. Jest to dodatkowe obciążenie administracyjne.
W przypadku delegowania księgowości do zewnętrznych podmiotów zastosowanie metody kasowej PIT może być powodem do żądania przez takie podmioty wyższego wynagrodzenia za ich usługi.
Podsumowanie
Metoda kasowa w podatku dochodowym może poprawić przepływy pieniężne w małych przedsiębiorstwach. Pewną trudnością może być konieczność ustalania momentu powstania przychodu osobno dla każdej sprzedaży.
Tutaj z pomocą może przyjść sprawdzony program księgowy, taki jak enova365, który jest zawsze w zgodzie z obowiązującymi przepisami. Już dziś możesz pobrać bezpłatne demo. W razie pytań umów się na prezentację, podczas której nasz ekspert będzie do Twojej dyspozycji.
Bibliografia:
- Ustawa z dnia 11 marca 2004 o podatku od towarów i usług
- Ustawa z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych
- Projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
