Rok 2022 przyniósł wiele zmian w prawie podatkowym. Rząd zapewnia, że zmiany te korzystnie oddziałują na rozwój przedsiębiorstw. Wątpliwości mają analitycy, którzy podkreślają, że Polski Ład zwiększa koszty prowadzenia działalności. Wprowadza też nowe obciążenia, które znacząco wpłyną na rentowność wielu firm, osłabiając także potencjał inwestycyjny i gospodarkę. Jakich nowe podatki i opłaty dla przedsiębiorców pojawiły się w 2022 roku?
Polski Ład – najważniejsze zmiany dla przedsiębiorstw
Choć przedsiębiorcy są przyzwyczajeni do corocznych zmian prawa, to w 2022 jest ich więcej niż zwykle. Są one także bardziej rewolucyjne.
Zmiana sposobu naliczania składki zdrowotnej
To jedna z najważniejszych zmian Polskiego Ładu, która wpływa w znacznym stopniu na wzrost kosztów prowadzenia przedsiębiorstw. Według nowych przepisów zmianie uległ sposób ustalania podstawy wymiaru składki zdrowotnej. U przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych wg skali podstawą wymiaru składki zdrowotnej jest dochód. Wysokość miesięcznej składki jest wyliczana jako 9% wysokości dochodu, jednak nie mniej niż 270,90 zł. Co więcej, składka zdrowotna nie może już być odliczana od podatku. Podobne zmiany obejmują również przedsiębiorców na podatku liniowym. Od 2022 r. płacą oni składkę w wysokości 4,9% osiągniętego dochodu. Zmiany w wyliczaniu składki zdrowotnej obejmują również podmioty rozliczające się w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. W tym przypadku składka ma określoną wartość dla określonych progów przychodów.
Podniesienie II progu podatkowego
To od dawna oczekiwana zmiana. Progi podatkowe nie były waloryzowane od 2009 roku. Od 2022 roku II próg podatkowy rozpoczyna się od 120 tys. złotych rocznie. Do tej kwoty przedsiębiorcy rozliczający się wg skali podatkowej płacą 17% podatku od swoich dochodów. Przekroczenie progu skutkuje koniecznością zapłacenia 32% podatku. Dotąd ten próg podatkowy wynosił 85 528 zł.
Podniesienie kwoty wolnej od podatku
To kolejna z oczekiwanych zmian, która dotyczy przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych w skali podatkowej. Kwotę wolną od podatku podniesiono z 8 tys. złotych do 30 tys. złotych w skali roku. Zmiana ta złagodzi nieco negatywne skutki innych zmian, głównie w obszarze naliczania składki zdrowotnej oraz braku możliwości jej odliczenia od podatku.
Najem prywatny opodatkowany tylko w formie ryczałtu
Ta zmiana zacznie obowiązywać od 2023 roku. Rok 2022 jest ostatnim, w którym wynajmujący mogą płacić PIT od dochodów z najmu w ramach zasad ogólnych, o ile taką formę rozliczeń wybrali w 2021 roku. Od 2023 roku ryczałt od przychodów ewidencjonowanych będzie jedyną dopuszczalną formą rozliczania w najmie prywatnym. Od 2022 roku konieczne jest także zapłacenie podatku od sprzedaży samochodu wykupionego z leasingu do majątku osobistego, jeśli ta sprzedaż będzie miała miejsce w ciągu 6 lat od wykupu. Do tej pory przedsiębiorca mógł wykupić samochód i sprzedać po 6 miesiącach nie odprowadzając podatku pod warunkiem, że nie wprowadzał auta do firmy.
Częste zmiany w polskim prawie podatkowym są niezwykle uciążliwe dla przedsiębiorców. Bądź na bieżąco z informacjami o Nowym Ładzie i zmieniających się przepisach. Sprawdź „Kompas na zmiany. Przewodnik po Polskim Ładzie. I nie tylko.” Przewodnik jest stale aktualizowany, dzięki czemu nic Cię nie zaskoczy.
Polski Ład — wpływ na koszty przedsiębiorstw
Choć z narracji ustawodawcy płyną informacje o tym, że Polski Ład obniży podatki i wprowadzi sprawiedliwy ich podział, to jednak większość zmian negatywnie wpływa na działalność przedsiębiorstw, które już i tak były obarczone sporymi kosztami. Okazuje się, że Polski Ład zwiększa koszty prowadzenia przedsiębiorstw, jak również wprowadza dla nich nowe obowiązki. Dodatkowo pogorszenie koniunktury związane ze światową pandemią oddziałujące na niemal wszystkie branże, jeszcze bardziej pogarsza niepewną sytuację.
Większość pozytywnych zmian Polskiego Ładu w zasadzie nie będzie odczuwalna przez przedsiębiorców. Wszystko to z uwagi na istotne zmiany w zasadach naliczenia składki zdrowotnej, a przede wszystkim z powodu braku możliwości jej odliczenia od podatku. Dodatkowo przepisy są bardzo skomplikowane oraz w wielu obszarach niejasne. Wzbudza to obawę księgowych oraz właścicieli firm i powoduje trudność w ich wdrożeniu – mówi Kinga, Świetlicka, Kierownik Projektu Księgowość enova365.
Obejrzyj nagranie webinaru: Polski Ład i nie tylko — co zmiany w przepisach na rok 2022 znaczą dla Ciebie.
Winna składka zdrowotna
Najwięcej emocji budzi uzależnienie wysokości należnej składki zdrowotnej od dochodu. Większość przedsiębiorców nie tylko zapłaci wyższą niż do tej pory składkę, ale dodatkowo nie odliczy jej od podatku. W konsekwencji będzie to skutkowało wyższym obciążeniem fiskalnym.
Złagodzić ten efekt ma wyższa kwota wolna od podatku oraz tzw. ulga dla klasy średniej. Dotyczy ona przedsiębiorców rozliczających się wg skali podatkowej i osiągających w skali roku dochody w przedziale od 68 412 do 133 692,01 złotych. Dodatkowo stosowanie ulgi już w trakcie roku, w zaliczkach na podatek PIT, budzi wiele wątpliwości. Niektórym przedsiębiorcom trudno jest bowiem prawidłowo oszacować wysokość dochodu.
Uwolnienie wysokości składki zdrowotnej uderzy także w przedsiębiorców rozliczających się linowo. Nie obejmie ich ulga dla klasy średniej ani zwiększenie progu podatkowego. Ostatecznie zapłacą oni wyższy podatek i wyższą składkę zdrowotną.
Polski Ład — przedsiębiorcy zapłacą więcej nie tylko podatków i danin
Warto zwrócić uwagę również na koszty związane z koniecznością dostosowania działalności firm do nowych realiów podatkowych, w tym w kwestii systemów ERP. To także potrzeba przeprowadzenia dodatkowych szkoleń pracowniczych oraz nałożenie kolejnych obowiązków księgowych, co może wiązać się z podniesieniem kosztów prowadzenia księgowości.
Okazuje się, że Polski Ład, który ustawodawca określa, jako przełomową obniżkę podatków, dla przedsiębiorców, tak naprawdę jest ich podwyżką. Łagodzi ją co prawda ulga dla klasy średniej, wyższa kwota wolna od podatku oraz nowy próg podatkowy, jednak wielu przedsiębiorców będzie zmuszonych do zapłacenia wyższych podatków i danin.
Ci, którzy mieli zyskać na Polskim Ładzie, ledwie odczują zmianę, a przy rosnącej inflacji prawdopodobnie nie odczują jej wcale. Kwestią otwartą jest to, jak w trudnej, pandemicznej i postpandemicznej sytuacji oraz przy zwiększonych obciążeniach poradzą sobie przedsiębiorcy.
