Planujesz zmiany w umowie spółki? W takim wypadku warto mieć świadomość, że może rodzić to konsekwencje podatkowe. Zmiana umowy spółki może prowadzić do opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC), a także nieść za sobą inne obciążenia podatkowe. Sprawdź, jak zmienić umowę spółki i jakie konsekwencje podatkowe się z tym wiążą.
Spis treści:
- Przyczyny i rodzaje zmian w umowie spółki
- Proces zmiany umowy spółki: kroki i wymogi formalne
- Zmiana umowy spółki a podatek od czynności cywilnoprawnych PCC
- Przykłady zmian w umowie spółki wpływających na opodatkowanie
- Jak przygotować się do zmiany umowy, aby zminimalizować ryzyko podatkowe?
Najważniejsze informacje:
- Najczęściej zmiany w umowie spółki dokonywane są ze względu na reorganizację struktury, zmieniające się warunki rynkowe i własnościowe, a także dostosowanie do nowych przepisów prawnych.
- Zmiany w umowie spółki wymagają podjęcia uchwały wspólników, sporządzenia protokołu notarialnego oraz zgłoszenia zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym.
- Zmiany w umowie spółki mogą zostać zgłoszone bezpośrednio do KRS za pomocą formularza KRS-Z3 lub przez platformę S24.
- Niektóre zmiany umów spółek, zarówno osobowych, jak i kapitałowych, podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC), szczególnie jeśli wpływają na majątek lub kapitał spółki.
Przyczyny i rodzaje zmian w umowie spółki
Najczęstszymi przyczynami zmian w umowie spółki są:
- reorganizacja struktury,
- potrzeba dostosowania do zmieniających się warunków rynkowych,
- ekspansja działalności spółki na nowe rynki lub sektory,
- zmiany w strukturze własnościowej (np. wejście nowych inwestorów lub wyjście dotychczasowych),
- konieczność dostosowania umowy do nowych przepisów prawnych lub zmian w istniejących przepisach regulujących działalność spółki.
Rodzaje zmian mogą obejmować modyfikacje dotyczące struktury kapitałowej, zakresu działalności, sposobu zarządzania czy też praw i obowiązków wspólników.
Proces zmiany umowy spółki: kroki i wymogi formalne
Proces zmiany umowy spółki, w tym kroki i wymogi formalne, zależą od tego, jaka jest forma prawna spółki. Poniżej opisujemy najczęściej wybieraną formę spółki, czyli spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.).
1. Podjęcie uchwały
Wszystkie zmiany, zarówno te istotne, jak i te drobne, wymagają podjęcia uchwały przez wspólników. Zazwyczaj uchwały podejmowane są na zgromadzeniu wspólników, chociaż istnieje możliwość podjęcia decyzji drogą pisemną, jeśli wszyscy wspólnicy wyrażą na to zgodę.
Ogólna zasada mówi, że do przegłosowania zmiany umowy spółki konieczne jest 2/3 głosów. W niektórych istotnych sprawach dotyczących działalności firmy wymagane jest jednak 3/4 głosów. Warto również zaznaczyć, że umowa spółki może określać bardziej surowe warunki głosowania, niż te przewidziane w Kodeksie Spółek Handlowych. Na przykład, może być ustalone, że zmiana wymaga jednomyślnej zgody wszystkich wspólników.
Dodatkowo umowa spółki może nadać pewnym udziałom wspólnika większą wagę w głosowaniu. Uprzywilejowane udziały mają pierwszeństwo co do prawa głosu, co oznacza, że głosy wspólnika posiadającego takie udziały liczą się bardziej niż inne.
2. Sporządzenie protokołu
Uchwała dotycząca zmiany treści umowy spółki musi być zawarta w protokole sporządzonym przez notariusza. Protokół ten powinien zawierać treść uchwał – z wynikiem głosowania oraz listę obecności.
3. Zgłoszenie zmian w KRS
Po podjęciu uchwały, zmiany w umowie spółki muszą zostać zgłoszone do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Zmiany mogą zostać zgłoszone bezpośrednio do KRS za pomocą formularza KRS-Z3 lub przez platformę S24, gdzie można dołączyć tenże formularz. Ważne jest, aby dołączyć protokół notarialny z uchwałą zgromadzenia wspólników oraz zaktualizowany tekst umowy spółki.
Terminy na zgłoszenie zmiany umowy są ograniczone. Zarząd ma 7 dni na zgłoszenie poprzez portal S24 lub 6 miesięcy na zgłoszenie bezpośrednio w KRS. Opłaty za zmianę umowy wynoszą 250 zł (lub 200 zł w systemie S24) za złożenie formularza i dodatkowo 100 zł za ogłoszenie zmiany w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
4. Aktualizacja danych
Po zarejestrowaniu zmian w KRS, konieczne może być zaktualizowanie danych firmy w innych instytucjach, takich jak urząd skarbowy czy ZUS.
Zmiana umowy spółki a podatek od czynności cywilnoprawnych PCC
Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC) podlegają niektóre zmiany umów spółek zarówno osobowych, jak i kapitałowych. W przypadku spółek osobowych, takich jak spółki cywilne, zmiana umowy spółki obejmuje m.in. podwyższenie wkładów, pożyczki udzielone spółce przez wspólnika oraz dopłaty.
Natomiast w spółkach kapitałowych, takich jak spółki akcyjne czy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zmiana umowy następuje w wyniku wniesienia lub podwyższenia wkładów, które zwiększają kapitał zakładowy, oraz poprzez dopłaty.
Warto zauważyć, że podatek od czynności cywilnoprawnych obejmuje tylko te zmiany umów spółek, które mają wpływ na majątek lub kapitał spółki. Oznacza to, że zmiany, które nie mają takiego wpływu, nie podlegają temu podatkowi.
Ponadto warto zaznaczyć, że podatek od czynności cywilnoprawnych ma ograniczony zasięg terytorialny. Zmiany umów spółek osobowych podlegają temu podatkowi, jeśli spółka miała swoją siedzibę w Polsce w momencie dokonania zmiany. Natomiast w przypadku spółek kapitałowych, zmiana umowy podlega temu podatkowi, jeśli spółka miała rzeczywisty ośrodek zarządzania w Polsce lub jeśli zmiana została dokonana na terytorium Polski.
Podatek od czynności cywilnoprawnych może być również stosowany w przypadku przekształceń lub łączeń spółek, co zależy od kategorii spółki i wartości wkładów lub kapitału zakładowego po przekształceniu. Zwolnienia od tego podatku mogą dotyczyć części wartości, która była już opodatkowana w innym kraju lub zwolniona z podatku.
Ważne jest również uwzględnienie dokumentacji notarialnej oraz opłat sądowych przy umowie spółki lub jej zmianach, które mogą pomniejszać podstawę opodatkowania. Ostatecznie, obowiązek podatkowy ciąży na spółce lub wspólnikach, w zależności od rodzaju spółki i przepisów podatkowych.
Warto także zauważyć, że nie wszystkie czynności podlegające VAT są również opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Istnieją pewne wyjątki od tej zasady, które określone są w przepisach prawa.
Przykłady zmian w umowie spółki wpływających na opodatkowanie
Zmiana umowy spółki może wpływać na sposób opodatkowania zarówno spółki, jak i jej wspólników. Wpływ ten zależy od rodzaju zmiany oraz formy prawnej spółki. Poniżej przedstawiamy kilka scenariuszy, które mogą mieć wpływ na opodatkowanie spółki:
Zmiana wkładu wspólnika
Zmiana umowy spółki polegająca na podwyższeniu wkładu wymaga podjęcia przez wspólników stosownej uchwały. Podstawą opodatkowania jest wartość wniesionych wkładów zwiększających majątek spółki, a stawka podatku wynosi 0,5%.
Zmiana formy prawnej spółki
Jeżeli spółka zmienia swoją formę prawną, może to wpłynąć na sposób jej opodatkowania. Na przykład, spółki kapitałowe podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT), gdzie stawka podstawowa wynosi 19% uzyskanego dochodu.
Zmiana siedziby lub ośrodka zarządzania spółki
Umowa spółki i jej zmiana podlegają opodatkowaniu, jeżeli w momencie dokonania czynności na terytorium RP znajduje się siedziba tej spółki (w przypadku spółki osobowej) lub rzeczywisty ośrodek zarządzania albo siedziba tej spółki (w przypadku spółki kapitałowej), jeżeli jej rzeczywisty ośrodek zarządzania nie znajduje się na terytorium innego państwa członkowskiego.
Zmiana liczby wspólników
Jeżeli zmienia się liczba wspólników, może to wpłynąć na sposób opodatkowania spółki. Na przykład, osoby prowadzące indywidualną działalność gospodarczą i będące jednocześnie wspólnikami spółek transparentnych podatkowo (spółki jawnej, spółki partnerskiej czy spółki cywilnej) lub są wspólnikami co najmniej dwóch takich spółek, mogą opodatkować każdą z tych działalności jedną z form opodatkowania: liniowo albo na zasadach ogólnych.
Zmiana przedmiotu działalności spółki
Zmiana przedmiotu działalności spółki może wpłynąć na sposób jej opodatkowania, jeżeli nowy przedmiot działalności kwalifikuje się do innej stawki podatkowej.
Pożyczka udzielona przez wspólnika spółce
Zasady opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC) pożyczki udzielonej przez wspólnika (akcjonariusza) spółce różnią się w zależności od tego, czy spółka, która pożycza pieniądze, jest spółką kapitałową czy osobową. Gdy wspólnik udziela pożyczki spółce kapitałowej, traktowana jest ona jako umowa pożyczki, co oznacza, że nie podlega opodatkowaniu PCC lub korzysta ze zwolnienia. Natomiast w przypadku spółek osobowych, pożyczka udzielona przez wspólnika musi być traktowana jako zmiana umowy spółki do celów rozliczenia PCC. Nie ma znaczenia, czy pożyczkodawca jest podatnikiem VAT. W takiej sytuacji PCC wynosi 0,5% od kwoty lub wartości udzielonej pożyczki, a obowiązek podatkowy spoczywa na spółce.
Jak przygotować się do zmiany umowy, aby zminimalizować ryzyko podatkowe?
Podczas planowania zmian w umowie spółki istotne jest uwzględnienie konsekwencji podatkowych, które mogą wynikać z tych zmian. Proces zmiany umowy spółki obejmuje szereg formalności, a jego przebieg zależy od formy prawnej spółki. W przypadku najczęściej wybieranej formy, czyli spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, proces ten wymaga podjęcia uchwały przez wspólników, sporządzenia protokołu notarialnego oraz zgłoszenia zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS).
Należy pamiętać, że niektóre zmiany umów spółek mogą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC), szczególnie jeśli wpływają one na majątek lub kapitał spółki. Konsekwencje podatkowe mogą być różne w zależności od rodzaju zmiany oraz formy prawnej spółki.
Przykłady zmian w umowie spółki mogą obejmować zmiany we wkładach wspólników, formie prawnej spółki, siedzibie lub ośrodku zarządzania, liczbie wspólników czy przedmiocie działalności. Wszystkie te zmiany mogą mieć istotne konsekwencje podatkowe dla spółki oraz jej wspólników, dlatego zaleca się skonsultowanie ich z doradcą podatkowym lub prawnikiem.
enova365 pomoże Ci rozliczyć podatki w Twojej firmie zgodnie z prawem. Już dziś wypróbuj bezpłatne demo enova365. Możesz też umówić się na prezentację, podczas której nasz ekspert pokaże Ci funkcjonalności tego programu i odpowie na Twoje pytania.
Bibliografia:
- Dr A. Sobiech, M. Sobiech, Opodatkowanie umów i zmian umów spółki na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (cz. 2), https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-issn-1427-2008-year-2020-volume-4_284_-article-bwmeta1_element_ceon_element-47d6195b-be0d-307d-a8ec-6c2f1fa095f8/c/articles-1730331.pdf.pdf
- https://www.prawo.pl/biznes/zmiana-umowy-spolki-podlega-pcc,211664.html
- https://www.rp.pl/prawo-w-firmie/art14733091-pozyczka-to-zmiana-umowy-spolki
